Kaarten

Kaartenverzamelaars zullen niet verwonderd zijn te horen dat alle kaarten die pretenderen Charles de Lambert tijdens de vlucht in de nabijheid van de toren te tonen, het resultaat zijn van ofwel trucage danwel compositie, we moeten ons namelijk realiseren dat niemand van te voren iets wist. Eén echter kon gratie vinden in de ogen van de experts, ze zou genomen kunnen zijn door een amateur die zich toevallig op het tweede platform van Eiffeltoren bevonden zou hebben op die avond van maandag 18 oktober 1909.

De publiciteit maakt zich meester van de unieke vlucht. Het warenhuis ‘Au Bon Marché’ geeft een serie kaarten uit die luchtvaartpioniers afbeelden met hun vliegtuig en een biografisch woord Henry Farman, Charles de Lambert, Hubert Latham, Louis Paulhan en Wilbur Wright. De chansonniers scharen zich aan de zij en men blaast een oude ‘kraker’ voor de zoveelste maal nieuw leven is: “Hebben jullie Lambert niet gezien, is hij in zee verdronken, is hij in de woestijn verdwaald?”.

Rond de toren
 of
 De Terreur van de Parijse voetganger
 De Lambert
 Giris, uitgave A.N. Paris
 Afb. 7-32

Ook anderen dan Franse karikaturisten worden in het begin van de 20e eeuw door de vlucht rond de Eiffeltoren van Charles graaf de Lambert geïnspireerd.

Op donderdag 4 november 2004, intensief bezig met historisch onderzoek naar de beginfase van de luchtvaart, bezoekt schrijver dezes, andersoortige verstrooiing zoekend, het Van Abbemuseum in Eindhoven, Nederland. Bij de kubistische werken uit het begin van de twintigste eeuw komt hij, bij volkomen verrassing, oog in oog te staan met het schilderij, olieverf op doek, L’équipe de Cardiff van Robert Victor Félix Delaunay.

Afb. 7-33

De afbeelding van de Eiffeltoren, een tweedekker en vooral het opschrift ASTRA - naam van de Société de Constructions Aéronautiques oftewel de fabrikant in Frankrijk van Wright toestellen – zorgen ervoor dat hij óók geruime tijd in de bibliotheek van het museum doorbrengt waar hij een toelichting vindt:

‘De Franse schilder Robert Delaunay (1885-1941) is volgens Guillaume Apollinaire een van de belangrijkste kubisten. In ‘L’équipe de Cardiff’ (1913) gaat hij niet uit van één hoofdmotief, maar hij schuift verschillende motieven in elkaar tot een beweeglijk geheel. Ook hier zien we een cirkel die de compositie verbindt: het reuzenrad. Het schilderij van Delaunay is gebaseerd op een foto in een Frans sportjournaal van het rugby-team van Cardiff. Hij combineert dit gegeven met een aantal hoogtepunten van techniek uit die tijd: de Eiffeltoren en het vliegtuig. Met zijn opschriften verwijst hij naar gevel- en veldreclame. ASTRA is de naam van een vliegtuigfabriek. Maar het is ook het Latijnse woord voor ster. De tekst MAGICPARIS roept de bekoring van de Franse hoofdstad op. Alles bij elkaar is het onderwerp zeer eigentijds: Parijs als bruisende stad, vol nieuwigheden en amusement. Verschillende voorstudies laten zien hoe Delaunay de elementen voor zijn schilderij componeert.’

Het is bekend dat Robert Delaunay samen met zijn echtgenote Sonia Delaunay-Terek – een joods-Oekraïense kunstenares – zoals ook Pablo Picasso en Georges Braque zich onder de vele artiesten, dichters en intellectuelen in Issy-les-Moulineaux bevonden om er met verbazing en bewonderende ogen naar de vliegtuigen te kijken.