De bakermat

De eenvoudige fietsenmakers uit Dayton, Ohio hebben niet alleen het Smithsonian Institution en zijn hooggeleerde professor Langley afgetroefd maar vooral ook Washington DC de eer ontfutseld de bakermat van de luchtvaart te worden hetgeen ook politiek zéér gevoelig ligt.

Autonummerbord uit de bakermat van de luchtvaart North Carolina
Afb. 6-5

 

Ze worden óók door het Amerikaanse publiek zo goed als genegeerd en zelfs voor ‘Lying brothers’ in plaats van ‘Flying brothers’ uitgemaakt. “If Langley couldn’t do it, nobody could” was een populair refrein

Uit de koker van collega Glenn H. Curtis, die een rechtsgeding over patenten van de gebroeders Wright verliest, komt het idee wraak te nemen. Het toestel ‘Aerodrome’ waarmede Langley op 8 december 1903 probeert te vliegen wordt totaal gewijzigd en met Curtis als piloot wordt vervolgens tot 5 juni 1915 toe getracht aan te tonen dat professor Samuel Pierpont Langley, en niet een paar eenvoudige fietsenmakers, vermocht het vliegvraagstuk op te lossen. De geschiedenis herhaalt zich: na aanloop van nog geen honderd meter klappen de vleugels samen. Desondanks in de gehele wereldpers het sensationele bericht dat men er in was geslaagd een vlucht te maken met het originele vliegtuig van Langley die “the first birdman” wordt genoemd.

Na verdere treurige verwikkelingen escaleert het geschil dusdanig dat de Wright Kitty-Hawk-machine in 1928  naar Engeland  wordt verscheept en geplaatst wordt in het Science Museum in Kensington, Londen. Uiteindelijk capituleert het Smithsonian Instituut en wordt op 17 december 1948, op de vijfenveertigste herdenkingsdag van de eerste vluchten aan de voet van Kill Devil Hill, de Kitty-Hawk-machine aan het instituut overgedragen en van een historisch juist bijschrift voorzien.

In de situatie van verdachtmakingen bieden Wilbur en Orville Wright hun uitvinding aan het Ministerie van Oorlog in hun land aan maar dit wekt geen enkele belangstelling. Vrezend hun uitvinding te verspelen leggen ze zichzelf hieromtrent jarenlang volledige stilte op.

Ook de benadering van het Ministerie van Oorlog van het Verenigd Koninkrijk levert geen resultaat op. Het is dan dat de gebroeders Wright zich tot het Franse Ministerie van Oorlog wenden. Ook deze nieuwe onderhandelingen lopen op een mislukking uit, onder andere als gevolg van de weigering van de Wrights van te voren hun toestel te laten zien zoals dat gevraagd wordt. Daarbij worden Wilbur en Orville Wright opgedreven en gestimuleerd door de vorderingen van hun concurrenten, de Franse vliegers (reeds vanaf 1783 had Frankrijk met de gebroeders Joseph en Étienne Montgolfier en François Pilâtre de Rozier ervaring met luchtbalonnen).

Met name de successen van Henri Farman (1874 – 1958)  met een tweedekker van de gebroeders (alweer!) Gabriel en Charles Voisin uitgerust met een 38 pk Antoinette motor baart zorgen. Op 13 januari 1908 legt hij de eerste kilometer op een gesloten circuit af en wint de Deutsch Archdeacon-prijs.

Ansichtkaart met Henri Farman aan de stuurknuppel op 13 januari 1908
uitgegeven door Association des Amis du Musée de l’Air in Parijs
Afb. 6-6